Temat pracy: Identyfikacja i charakterystyka związków znoszących aktywność endonukleazy wirusa grypy w kompleksie wirusowej polimerazy mRNA.
Miejsce wykonywania pracy doktorskiej: Laboratorium Bioinformatyki i Inżynierii Białka, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie.
Droga zawodowa:
Zainteresowałam się bioinformatyką już w liceum, ze względu na to, że stanowi ona połączenie nauk przyrodniczych i informatyki – dziedzin, które od zawsze bardzo mnie interesowały. W związku z tym moja droga zawodowa rozpoczęła się od studiów na kierunku bioinformatyki na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Należę do niewielkiej grupy pierwszych w Polsce absolwentów tego kierunku. W trakcie studiów, a później już po rozpoczęciu doktoratu, dzięki uzyskanym stypendiom, odbyłam szereg staży naukowych w Polsce i za granicą, m.in. pracowałam przez kilka miesięcy na Uniwersytecie Tokijskim w Japonii oraz w EMBL w Heidelbergu w Niemczech. Obecnie kończę pracę doktorską w Laboratorium Bioinformatyki i Inżynierii Białka w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie.
Cel, temat badań i możliwość zastosowania ich wyników w praktyce?
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych o wymiernych skutkach zdrowotnych, ale także społecznych i ekonomicznych. Szacuje się, że w wyniku występujących corocznie epidemii, wirusem grypy zainfekowanych zostaje od 300 do ponad 900 milionów ludzi na całym świecie. W Polsce odnotowuje się od kilku tysięcy do kilku milionów zachorowań rocznie. W szczególnych przypadkach, tak jak miało to miejsce m.in. w roku 2009, epidemie grypy przybierają charakter ogólnoświatowych pandemii, które wiążą się z bardzo szybkim wzrostem zachorowalności, często kończących się zgonem. W praktyce klinicznej do leczenia infekcji wirusem grypy stosuje się dwa typy leków, tzw. leki starej generacji, które blokują aktywność wirusowego białka M2, oraz leki nowej generacji, czyli inhibitory neuraminidazy. Ich zadaniem jest utrudnienie wirusowi rozprzestrzeniania się w organizmie, a więc aby lek zadziałał skutecznie musi być podany pacjentowi w bardzo krótkim czasie od momentu wystąpienia pierwszych objawów chorobowych. Niestety, w wielu przypadkach tak szybkie podanie leku, z praktycznego punktu widzenia, nie jest możliwe. Innym ograniczeniem efektywności dostępnych aktualnie farmaceutyków przeciwgrypowych jest problem lekooporności, czyli zdolności wirusa do zmian prowadzących do zablokowania działania leku. Utrata wrażliwości patogenu na preparat następuje w wyniku pojawiania się tzw. mutacji, czyli zmian w materiale genetycznym wirusa, które ze względu na dużą zmienność genomu wirusa zachodzą bardzo często. W efekcie, już po upływie 5-7 dni od momentu rozpoczęcia terapii inhibitorami białka M2 w organizmie pacjenta pojawiają się warianty wirusa oporne na leki.
Celem mojego projektu doktorskiego jest identyfikacja oraz charakterystyka związków niskocząsteczkowych, które blokują cykl rozwojowy wirusa grypy, i które będą mogły zostać wykorzystane jako punkt wyjścia do racjonalnej inżynierii nowej klasy leków przeciwgrypowych. Mają one zapewnić szerokie zastosowanie kliniczne tj. możliwość wyleczenia pacjenta w zaawansowanym stadium choroby, jak również zabezpieczyć przed szybkim pojawieniem się szczepów niewrażliwych.
Na czym polega interdyscyplinarny charakter Pani badań?
Badania, które prowadzę opierają się na połączeniu technik bioinformatycznych z metodami biologii molekularnej i biochemii. Ze względu na fakt, że laboratorium, w którym pracuję posiada zarówno część teoretyczną, jak i doświadczalną – wszystkie analizy mogę prowadzić w jednym miejscu. Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu, wyniki uzyskane w trakcie mojego projektu doktorskiego będą mogły zostać bezpośrednio wykorzystane w dalszych etapach procesu optymalizacji związków aktywnie blokujących namnażanie i rozwój wirusa grypy. Mam również nadzieję, że w przyszłości uzyskane związki chemiczne zostaną wprowadzone w kolejne fazy badań klinicznych.
W jaki sposób wypoczywa Pani po pracy?
W chwilach wolnych od pracy odkrywam tajniki fotografii, szczególnie interesuje mnie fotografia uliczna i reporterska, ponieważ bardzo lubię obserwować ludzi i ich reakcje w sytuacjach zaskakujących i spontanicznych. Poza tym bardzo lubię czytać książki, chodzę do kina i do teatru. Staram się także wypoczywać aktywnie, uprawiam jogę, zimą jeżdżę na snowboardzie, a latem na rowerze.
Czy stypendium L’Oréal Polska jest dla Pani ważne?
Stypendium L’Oréala jest dla mnie ogromnym wyróżnieniem, oraz motywacją do dalszej, jeszcze cięższej pracy. Poza tym, to okazja, aby podziękować wszystkim bliskim mi ludziom, oraz tym, których poznałam w trakcie pracy naukowej. Bez nich i bez ich wsparcia nic nie byłoby możliwe…
