Ekologiczne wakacje – moda czy forma świadomego wypoczynku?

Początek kalendarzowego lata jest już za nami. Z badań wynika, że ponad połowa Polaków (55%) spośród różnorodnych opcji spędzania urlopu wybierze odpoczynek w domu*. Ilu z nas wyjedzie na ekowakacje? O tym ciekawym i często niedrogim sposobie spędzania wolnego czasu, przyjaznym dla otoczenia, łączącym dbałość o zdrowie i kondycję z poznaniem ciekawych przyrodniczo i kulturowo zakątków Polski czy świata opowiada Katarzyna Granat, Specjalista ds. Środowiska w Nestlé Polska S.A.
Czym są świadome wakacje?

Odpowiedzialna turystyka to trend światowy coraz bardziej popularny w Polsce. – Jest to świadome organizowanie oraz spędzanie czasu wolnego w sposób najbardziej przyjazny dla otoczenia – zdrowo dla nas samych, jak i środowiska naturalnego. Mowa tu zarówno o branży turystycznej, która dokłada starań, by jej oferta powstawała i była wykorzystywana z zachowaniem proporcji między sferą ekonomiczną, środowiskową i społeczną, jak i samych podróżnych wrażliwych na walory przyrodniczo-kulturowe. Na tego rodzaju zrównoważonym wypoczynku zyskuje również społeczność lokalna – ekoturyści zwiększają jej świadomość ekologiczną. Dostrzegając zainteresowanie regionem, jego mieszkańcy zaczynają doceniać posiadane bogactwa naturalne oraz uczestniczyć w ich ochronie – podkreśla Katarzyna Granat.
Wakacje wakacjom nierówne

Regiony na stałe wpisane w wyjazdowy kalendarz większości z nas zazwyczaj nie pokrywają się z kierunkami ekopodróży. – Odpowiedzialność towarzysząca ekowakacjom odwołuje się do świadomości turysty, który w sposób celowy wybiera formę zagospodarowania swojego wolnego czasu, od jego percepcji i wrażliwości na otoczenie, na potrzeby lokalne. Ekoturysta chce nie tylko wypocząć i poznać nowe rejony kraju czy świata, ale również poszerzyć swoją świadomość przyrodniczo-kulturowo-cywilizacyjną obcując z zabytkami kultury charakterystycznymi dla danego rejonu oraz wspierając lokalne społeczności. Odwiedzając obszary chronione, czyste i cenne przyrodniczo, odkrywając rdzenną kulturę dokłada on także starań, by minimalizować swój wpływ na środowisko oraz zachować dla przyszłych pokoleń dziedzictwo kulturowe kraju. Tego typu atrakcje coraz bardziej cenią sobie zwłaszcza zwolennicy idei ekologicznych, entuzjaści odkrywania ciekawych zakątków – często najbliższej okolicy – ale z dala od schematów i powszechnych opinii – mówi Katarzyna Granat.

By wakacje były eko…

Często sami nie zdajemy sobie sprawy z tego jak wiele możemy zrobić, by nasze wakacje w jak najmniejszym stopniu naruszały równowagę środowiska naturalnego, w którym wypoczywamy. Zdaniem Katarzyny Granat współczesny ekoturysta, by być odpowiedzialnym, w żadnym razie nie musi rezygnować z komfortowego wypoczynku, wystarczy, że:

•Segreguje śmieci opakowaniowe, w tych miejscach, w których prowadzona jest ich selektywna zbiórka oraz zabiera je ze sobą z miejsc, w których piknikuje czy wypoczywa np. z lasu, plaży, łąki
•W wyborze noclegu kieruje się profilem pensjonatu – poszukuje takich, które są wyposażone w urządzenia wodo- i energooszczędne, których właściciele przywiązują wagę do segregacji odpadów, recyklingu
•Korzysta z atrakcji przyrodniczo-kulturowych z poszanowaniem lokalnych społeczności, miejscowych zwyczajów, tradycji i kultury
•Wspiera rozwój lokalnego biznesu, wybierając regionalne wyroby – niejednokrotnie ekologiczne, dzieła miejscowych rękodzielników czy też usługi właścicieli gospodarstw agroturystycznych
•Planuje przejazdy transportem grupowym, publicznym: koleją, autobusami bądź rowerami
•W sposób oszczędny podchodzi do zasobów wody, korzysta z szybkiego prysznica kosztem kąpieli w wannie, zakręca wodę podczas zmywania naczyń czy mycia zębów
•Pierze w możliwie niskiej temperaturze i pamięta o rozsądnym dawkowaniu proszku do prania
•Planując leśne wycieczki rowerami bądź konno trzyma się wyznaczonych tras, by nie naruszać ściółki leśnej
•Spacerując po lesie z psem trzyma go na smyczy – gdyż samodzielnie biegający może być zagrożeniem dla dzikiej zwierzyny
•Zapoznaje się i konsekwentnie stosuje do regulaminów obowiązujących podczas zwiedzania wyodrębnionych części lasu. Zasady te opracowane zostały przez ekspertów, którzy doskonale wiedzą, jak chronić cenne obiekty na określonych terenach zielonych.
Ekoaktywność po zdrowie

Jednym z zasadniczych celów ekoturystyki jest czynne odkrywanie dzikiej przyrody i rdzennej kultury oraz ich poznawanie. Ekowczasy są zatem skarbnicą różnorodnych form aktywności. – Gwarantują olbrzymią dawkę ruchu zarówno podczas pieszych górskich czy leśnych wędrówek, spacerów, wycieczek rowerowych, grzybobrania, wspinaczki skałkowej czy też zwiedzania lokalnych zasobów kultury – kręgów megalitycznych, starych ogrodów, parków czy siedlisk rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Na ekowakacjach nad wodą możemy do woli rozkoszować się pływaniem, nurkowaniem, rozpocząć przygodę z kajakarstwem czy też złapać bakcyla wędkowania – mówi Katarzyna Granat.

Ekowczasy z dzieckiem?

Ekologiczna turystyka to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich, którzy planują urlop z dziećmi. – Tego typu wyjazdy mają dla nich przede wszystkim wymiar edukacyjny – uczą się wrażliwości na naturę, obserwują ją na żywo, dostarczają im wielu emocji. Wspólne wyprawy rowerowe, pływanie łódką, obserwowanie ryb i skorupiaków (raków) w ich naturalnym środowisku, przygotowywanie posiłków, rozmowy przy ognisku czy przy zachodzącym słońcu – takie pejzaże i emocje zostają w sercu dzieci i dorosłych na długo, kształtując tym samym odpowiedzialną postawę wobec otoczenia oraz budując pozytywne relacje.

Polska jest eko!

Nasz kraj ma wiele niedostrzeganych przez nas na co dzień atutów i wszelkie warunki do rozwoju ekoturystyki. Zdaniem Katarzyny Granat: – Polska przyroda – często dzika, nieujarzmiona przez człowieka – kultura i tradycja to olbrzymi kapitał. Dodając do tego drobne rolnictwo i przetwórstwo, rzemiosło użytkowe i artystyczne, agroturystykę, zielone szkoły, turystykę uzdrowiskową i przyrodoleczniczą osiągamy długą listę niezwykle istotnych czynników stymulujących rozwój naszego kraju – podkreśla Katarzyna Granat.

O przyrodniczej atrakcyjności polskich miast świadczą m.in. liczne tereny zielone na ich obszarach. – Dla przykładu Warszawa posiada duże kompleksy lasów, które stanowią aż 15% terenu miasta. Nasza stolica jest po Berlinie i Sztokholmie jedną z niewielu stolic europejskich, w której lasy w granicach miasta są ważnymi obszarami, „dotleniając” centrum, pełniąc rolę ochronną, klimatyczną i rekreacyjną.

– Przemierzając nasz kraj w poszukiwaniu interesujących zakątków warto odkryć zielony, niezwykle ciekawy rejon Polski – powiat zielonogórski – i należące do niego gminy Kargowa i Trzebiechów. Powiat ten obfituje w liczne lasy, jeziora i pomniki natury, jest też terenem atrakcyjnym kulturowo – z zachowanymi pięknymi dworami, pałacami oraz zabytkowymi zespołami parkowymi bogatymi w cenne okazy dendrologiczne.

Kargowa – miasto leżące na starym szlaku wiodącym z Drezna do Warszawy, gdzie urządzano postoje dla króla Augusta II Mocnego – gwarantuje połączenie pasji zwiedzania terenów bogatych kulturowo z pobytem w miejscach atrakcyjnych przyrodniczo. W mieście podziwiać można rynek, układ urbanistyczny i zabudowę z XVIII i XIX wieku czy wspomniane miejsce odpoczynku króla – późnobarokowy pałac wraz z otaczającym go parkiem krajobrazowym oraz zabytkową aleją lipową.

Okolice Kargowej są także wymarzonym miejscem dla rodzin z dziećmi, kajakarzy, miłośników pływania i jazdy rowerem, grzybiarzy czy wędkarzy. Wokół jeziora Liny, zlokalizowanego na terenie gminy Kargowa, turyści mają do dyspozycji plażę, kąpielisko, wypożyczalnię sprzętu i pole namiotowe z budynkiem sanitarnym. Dodatkowo z Kargowej można wybrać się nad jezioro nowo powstałą ścieżką rowerową.

Dla nas – jako firmy posiadającej zakład produkcyjny zlokalizowany w Kargowej – troska o środowisko naturalne w najbliższym otoczeniu jest sprawą niezwykle ważną. Dokładamy wszelkich starań, by mieszkańcy regionu, w tym pracownicy Nestlé wraz z rodzinami, żyli i spędzali czas wolny w czystej okolicy. Staramy się aktywnie współpracować z nimi w tym zakresie oraz inspirować do jeszcze większej troski o ekologię. W związku z tym realizujemy liczne akcje proekologiczne. Dla przykładu w czerwcu 2011 – przy okazji Światowego Dnia Ochrony Środowiska – wraz władzami miasta zorganizowaliśmy sprzątanie lasu wokół jeziora Liny oraz samego akwenu.

Położony w pradolinie Odry Trzebiechów jest z kolei jedynym miejscem w Polsce, w którym zachowane są prace Henry’ego van de Velde, kluczowego twórcy i teoretyka belgijskiej secesji. Uwagę turystów powinno tu przyciągnąć rzemiosło artystyczne na światowym poziomie, oryginalne wzory stolarki, niespotykane elementy wystroju wnętrz.

Podróżując w kierunku południowo-wschodniej Polski warto odwiedzić Trzcinicę, a w niej świeżo otwarty Skansen archeologiczny Karpacka Troja. Odkryto tu jedną z najstarszych i najpotężniejszych w Polsce osad obronnych z początków epoki brązu liczącą ponad 4000 lat oraz monumentalne grodzisko wczesnośredniowieczne. Łączna liczba zabytków znalezionych w Trzcinicy przekracza 160 tys. Jest to zatem skarbnica wiedzy dla wszystkich spragnionych poznania pradziejów całej Europy Środkowo-Wschodniej.

Z kolei na wschodzie naszego kraju, w województwie lubelskim, warto uprawiać kajakarstwo, wędkarstwo oraz birdwatching na rzece Wieprz. Ta, będąca w pierwszej dziesiątce pod względem długości rzeka Polski, urzeka meandrami, spokojem i bogactwem bioróżnorodności. Akwen wyróżnia się starorzeczami i zakolami, będącymi siedliskiem wielu chronionych zwierząt oraz roślin. Co niezwykle ciekawe – rzeka zdaje się być dzika, z rzadka tylko dostrzegalną ingerencją człowieka w naturę. Warto przy tym podkreślić, że Wieprz w swoim roztoczańskim odcinku jest jednym z większych siedlisk pstrąga w kraju.

Czy Polak jest eko?

Wyzwania stojące przed mieszkańcami naszej planety, związane z globalnym ociepleniem oraz przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym, są coraz większe. Na szczęście rośnie też liczba osób, dla których życie w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju ma olbrzymie znaczenie. Wierzę zatem, że turystyka jest kolejnym obszarem funkcjonowania człowieka, w którym postępowanie w sposób odpowiedzialny dla otoczenia będzie decydowało o jej wartości i stanowiło kluczowy czynnik wyboru dokonywanego przez turystę. Wskazane ekokierunki wyjazdów to tylko przykład tego, jak piękna i różnorodna jest Polska i jak wiele jeszcze mamy do zgłębienia, w zgodzie z naturą i samym sobą – podsumowuje Katarzyna Granat.